Números 21:1-35 |
1. Néguev partichömi caran Arad siudä. Chay siudäpa raynin Cananeo runami caran. Chay raymi mayaran «Israelcuna Atarim näninpa aywaycämun» nejta. Chaura pillyaj aywaran. Nircur ishcay quimsa Israelcunata prësu apacuran. |
2. Chaura Israelcunaga TAYTA DIOSTA mañacur niran: «Chay Arad runacunata binsinäpaj yanapämaptiquega caseryuncunatawan ushajpämi illgächishaj.» |
3. Chaura Israelcuna mañacushannömi TAYTA DIOS camacächiran. Chaymi yanaparan Cananeo runacunata binsinanpaj, siudänincunatapis juchuchir-ushananpaj. Chayno ushaypa wañuchishanpitami chay partipa jutinta churaparan «Horma» nir. |
4. Hor jircapitana Israelcuna aywacuran Puca Lamar läduman. Edom nasyunman mana yaycupänanpaj carupa tumaypa aywacuran. Ichanga ñacar aywaycaptin pasinsan ushacaran. |
5. Chaynami Tayta Diospa, Moisespa contran rimaran: «Cay chunyajcho wañunäpaj ¿imapätaj Egiptupita pushamarayqui? Caychöga manami canchu yacupis ni micuypis. ¡Gustuynaj micuyllata waran-waran micur pasaypa yamacashcäcunanami!» |
6. Chaymi TAYTA DIOSGA Israelcunaman cachamuran wañuchicoj culebracunata. Culebracuna cañiptinmi Israelcuna achca wañuran. |
7. Chaymi paycunaga Moisés cajman aywaycur niran: «¡TAYTA DIOSPA contran, gampa contrayqui parlashäpita juchayojmi caycäcuna. TAYTA DIOSTA mañacuycuy ari nogacunapita chay culebracunata illgächinanpaj!» Chayno niptinmi Moisesga TAYTA DIOSTA mañacuran Israelcunapaj. |
8. TAYTA DIOSNA niran: «Chay culebra-nirajta runsipita ruray. Nircur gueru puntanman bandëranqui. Culebra cañiycuptenga runsi culebraman ricärichun. Chayno ricärerga manami wañongachu.» |
9. Chayno niptin Moisesga culebra-nirajta runsipita ruraran. Nircur gueru puntanman bandëraran. Chaymi culebra cañiycuptenga juclla runsi culebraman ricärej. Chauraga runacuna manami wañojnachu. |
10. Chaypitanaga Israelcuna aywar pachacuran Obotcho. |
11. Obotpita päsarna pachacuran chunyaj Ije-abarimcho. Chay partiga caycan Moab nasyunman inti yagamunan läducho. |
12. Chaypita aywacur pachacuran Zered ragracho. |
13. Chaypita aywacurna pachacuran Arnón mayupa chimpancho. Arnón mayuga chunyajpami päsaycan. Chay mayumi raquiycan Amorreo nasyuntawan Moab nasyunta. |
14. Israel Runacunata Guërracho TAYTA DIOS Yanapashan jutiyoj libruchöpis caynömi isquirbiraycan: «Sufá particho caycaj Vaheb marcapa päsaräcuna. Ragracunapa aywar Arnón mayupa päsaräcuna. |
15. Yacullanpa aywar chayaräcuna Ar particama. Chay ragraga chayaraycan Moab nasyunpa lindancama» nir. |
16. Arnón mayupita aywacur chayaran Beer pösucama. Chay yacu pösu caycajchömi Moisesta TAYTA DIOS niran: «Llapan Israelcunata shuntay yacuta upuchinäpaj.» |
17. Chaycho yacuta tarirmi Israelcunaga cayno cantaran: «¡Pösupita yacu mana chaquiypa pashtamuchun! ¡Yacu pashtamushanpita cantay-llapa! |
18. ¡Chay pösutaga mandajcunami ojtiran! ¡Rispitädu mayur runacunami bastunnincunawan uchcuran!» Chay chunyajpita aywacur Israelcuna chayaran Matana partimanna. |
19. Matanapita aywacur chayaran Nahalielman. Nahalielpita aywar chayaran Bamotman. |
20. Bamotpita aywar chayaran Moab nasyuncho caycaj chunyaj pampaman. Chayga caran Pisga puntapa chaquinna. Pisga puntapitaga intëru chunyaj alayrimi ricacaj. |
21. Chaypitanami Israelcuna cachata cacharan Amorreo nasyunpa raynin Sehonman. Cacha aywar niran: |
22. «Nasyunnillayquipa päsacuycushaj ari. Manami yaycushäcunachu micuyniqui jananpa, ni übas chacrayquicunamanpis. Pösuyquicunapita manami yacutapis upushäcunachu. Jatun nänillanpami päsacushaj.» |
23. Chayno niptinpis ray Sehonga mana munaranchu Israelcuna nasyunninpa päsananta. Chaymi llapan suldäruncunata shuntarcur chunyajman aywaran. Jahazacho tincur Israelcunata magaran. |
24. Jina cajtami Israelcunaga ticrapar binsiran. Binsiycur chacrancunatapis charicarcäriran Arnón mayupita-pacha Jaboc mayucama. Amón nasyunpa lindancamana tiyacaycäriran. Amón runacunapa lindan sumaj sigurasha captinmi Israelcuna mana päsaranchu. |
25. Amorreo runacunapa siudänincunata charicarcärirmi tiyacaycäriran Hesboncho, marcancunachöpis. |
26. Hesbón siudächöga tiyaran Amorreo runacunapa raynin Sehonmi. Moab nasyunpa unay caj rayninwan Sehonga amatarmi pillyasha caran. Chaymi chay partitaga Arnón mayucama guechuran. |
27. Chaypitami cantajcuna cantashanpis cayno nin: «¡Shamuy-llapa Hesbonman! ¡Ray Sehonpa siudäninta allchay! |
28. Sehonpa siudänin Hesbonpitami nina llojshiyta gallaycusha. Nircur ushasha Moabcho caycaj Ar particama. Ushasha Arnón mayupa altuncunatapis. |
29. Fiyupa llaquicuymi casha gampäga Moab. Quemós diospa marcancho tiyajcuna, manami imata ruraytapis camäpacushcanquinachu. Quemós diosga chaycho tiyajcunatapis manami chapashachu. Warmicunatana ray Sehonpa munaynincho cananpaj suldärucuna apacuran. |
30. «Hesbón siudäga pasaypami ushacasha. Wamracunapis wañusha Dibón particama, warmicunana Nofa particama, ollgucunana Medeba particama.» |
31. Chaynöpami Israelcunaga Amorreo runacunapa chacrancunacho tiyacaycäriran. |
32. Chaypita Moisesga runacunata cacharan Jazer siudäta ricapacamunanpaj. Nircur ñaupan siudäcunacho Amorreo runacuna tiyajtapis Israelcunaga llapanta garguran. |
33. Chaypita Israelcuna cutiran Basanmanna. Chaymi Basanpa raynin Og-ga llapan suldäruncunawan Edreiman aywaran Israelcunawan pillyananpaj. |
34. Chaura Moisesta TAYTA DIOS niran: «Chay runacunataga ama manchacuychu. Nogami yanapäshayqui llapan suldäruntinta binsinayquipaj, nasyunnintapis guechunayquipaj. Hesboncho tiyaj Amorreo runacunapa raynin Sehonta ushashayquinömi paycunatapis usharinquipaj.» |
35. Chaynömi Tayta Dios nishannölla ray Ogta, wamrancunata, llapan suldäruncunatapis wañuchir Israel runacuna usharan. Manami pitapis cawaycajtaga cacharanchu. Nircurnami llapan chacrancunatapis charicarcäriran. |
Números 22:1-41 |
1. Israelcunaga sïguir aywashpan chayaran Moabcho caycaj pampaman. Chay pampaga caycaran Jericöpa chimpan, Jordán mayupa jucaj lädunpana. |
2. Ziporpa wamran Balac mayaran Amorreo runacunata Israelcuna imano ushashantapis. |
3. Chaymi Moab runacunapis fiyupa manchariran Israelcuna fiyupa aypallaj captin. |
4. Chaynöpami Madiancho caj mayurcunata Moab runacunaga niran: «Chaychica runacunaga wäca guewata lagwaypa lagwar ushacurcojnöchari chacranchïtapis pishirachenga.» Chay wichanga Moabpa raynin caycaran Ziporpa wamran Balac. |
5. Israel runacunata manchacushpanmi gayachiran Beorpa wamran Balaamta. Balaamga tiyaycaran Éufrates mayu läduncho caycaj Petorchömi. Chaychömi Amav runacuna tiyaycaran. Balaam cajman manaraj aywaptin cachancunataga Balac sumaj willaparan chayaycur cayno ninanpaj: «Egiptupita aypalla runacuna yargamurmi nogacuna tiyaycashä cajman juntajpaj chayamusha. |
6. Ray Balac musyanshi pipis bindisyunta chasquinanpaj niptiqui bindisyunta chasquishanta, maldisyunasha cananpaj niptiquipis maldisyunädu cashanta. Chaymi ruwacushunqui juclla aywaycur chay runacunata maldisyunapänayquipaj. Maldisyunaptiquega chay runacuna aypalla captinpis binsishpä nasyunnëpita gargushämi.» |
7. Chayno willaparcuptin Moabcho, Madiancho tiyaj mayurcunaga maldisyunapänanpaj guellayta apacarcärir Balaam cajman aywacuran. Chayaycorga Balac nishannölla llapanta willaparan. |
8. Willaptin Balaam niran: «Canan chacayga cayllacho pachacuy. Warami willashayqui TAYTA DIOS imata nimashantapis.» Chaura Moab mayurcunaga Balaam cajllacho pachacuran. |
9. Chay chacaymi Tayta Dios yuriparcur Balaamta tapuran: «¿Picunataj wasiquicho pachacaraycan?» |
10. Chaura Balaam niran: «Moabpa raynin Ziporpa wamra Balacmi cachamusha. Paycuna willamasha |
11. aypalla runacuna Egiptupita shamur intëru nasyunninman juntaycushanta. Chay runacunata maldisyunanätami Balac munaycan binsir nasyunninpita gargunanpaj.» |
12. Niptinmi Balaamta Tayta Dios niran: «Ama aywaychu chay runacunawanga. Nasyunninman chayaj runacunatapis ama maldisyunaychu. Paycunataga nogami bindisyunta goshcä.» |
13. Chaypita tutalla jatarcur Balaamga Balac cachashan runacunata niran: «Marcayquiman cuticuy. TAYTA DIOS manami munanchu gamcunawan aywanäta.» |
14. Chayno niptin Moabpa mandajnincuna cutiran Balac cajman. Chayar niran: «Balaamga nogacunawan shamuyta manami munashachu.» |
15. Chaura Balacga yapay cacharan waquin mayurcunatana mas achcajta, mas mandajcunata. |
16. Paycunami Balaamman chayar niran: «Ziporpa wamran Balacmi ruwacushunqui. Aywaycushun ari tayta. |
17. Chayaptiquega allishi pägashunquipaj. Imata munashayquitapis camaripäshunquipaj. Ichanga jucllashi aywaycushun chay runacunata maldisyunanayquipaj.» |
18. Cachacuna chayno niptin Balaam niran: «Palasyuncho caycaj gorinta guellayninta Balac goycamaptinpis TAYTA DIOSNË mana munashantaga imatapis manami rurämanchu. |
19. Imano captinpis canan chacayga caycho pachacuy. Mä imatashi yapay TAYTA DIOS nimanga.» |
20. Chay chacaynami Balaamta yuriparcur Tayta Dios niran: «Chay runacuna pushashunayquipaj shamusha caycaptenga paycunawan ayway. Ichanga aywarpis noga nishallätami ruranqui.» |
21. Balaam tutalla jatarcur bürrunta sillacurcur aywaran mayur Moab runacunawan. |
22. Balaamga bürrun muntashami ishcaj uywaynincunata pushacurcur aywaran. Ichanga Tayta Dios fiyupa rabyaran Balaam aywashanpita. Chaymi nänicho anjilnin chaparan. |
23. TAYTA DIOSPA anjilnin sablin aptasha nänicho ichiraycajta ricärir bürruga nänipita juc-läpa aywacuran. Chaura Balaamga bürruta magaran näniman cutinanpaj. |
24. Chay aywaycashan näniga päsaycaran übas chacra chaupillanpa. Ishcan lädunpa pergasha caycaran. Chaypita anjilga ichicuycuran quichquichöna. |
25. Anjilta ricärir bürruga jucaj-lä pergaman guellicuycuran. Balaampa jucaj chancanta pergaman tincuraycachiran. Chaura bürrunta yapay magaran. |
26. Chaypitana anjilga ñaupariycur fiyupa quichquinninman ichicuycuran. Chaychöga manami jäcurannachu bürru maypa päsananpäpis. |
27. Anjilta ricärir bürruga jitacacuycuran. Chaura Balaamga fiyupa rabyar bürrunta gueruwan wiruran. |
28. Chaymi TAYTA DIOS rimarachiptin bürruga Balaamta niran: «¿Gamtaga imanashcätaj? Cananwanga quimsa cutina magamanqui.» |
29. Niptin Balaam niran: «Gamga pucllacaycämanquimi. Canan öra cuchillö captenga maynami wañurachïman.» |
30. Chaura bürru niran: «Nogaga cä muntasha purinayqui bürruyquimi. Manami imaypis canannöga rurashcächu.» Niptin Balaam tantiyacushpan niran: «Rasunpami.» |
31. Chay öra TAYTA DIOS camacächiran anjilta Balaam ricananpaj. Pullan nänicho anjil sablin aptasha ichiraycajta ricärir Balaamga gongurpacur cumuran urcunpis pampaman töpananyaj. |
32. TAYTA DIOSPA anjilnenga niran: «¿Imanirtaj quimsa cuti bürruyquita magashcanqui? Nogami aywaycashayqui nänichöga chapashcä mana alli yarpayniquiwan aywaptiqui. |
33. Bürruyquega quimsan cutipis nogata ricamarmi juc-läpa witicusha. Chayno mana ruraptenga maynami gamta wañurachëman caran. Bürrullayquinami cawaycanman caran.» |
34. Chaura Balaamga anjilta niran: «Nogaga juchatami rurashcä. Manami musyashcächu chapaycämashayquita. Aywanäta mana munaptiquega cuticushaj ari.» |
35. Chaura TAYTA DIOSPA anjilnin niran: «Chay runacunawan ayway. Ichanga noga nishallätami imatapis ninquipaj.» Chaypita Balacpa cachancunawan Balaam aywaran. |
36. Balaam aywaycashanta musyaycur Balacga tariparan. Chayaran Moab nasyunpa lindan Arnón mayucama. |
37. Balaamwan tincurcur Balacga niran: «Yaparir-yaparir gayaycächimuptë ¿imanirtaj shamuyta mana munashcanquichu? ¿Mana päganätachu yarpashcanqui?» |
38. Balaamna niran: «Chayamushcänachaj. Ichanga quiquëpa yarpaynilläpita manami imatapis parlashächu. Nogaga rimashaj Tayta Dios tantiyachimashallantami.» |
39. Parlarcur Balaamga Balacwan aywaran Quiriat-huzotman. |
40. Chaychönami wäcacunata, uyshacunata Balac pishtachiran. Nircur aychataga Balaamman y paywan caycaj mayur runacunamanpis apachiran. |
41. Warannin tutanami Balacga Balaamta pusharan Bamot-baal jircaman. Chay jircapitaga Israelcuna pachacaraycashan ricacaran. |
Salmos 33:10-17 |
10. TAYTA DIOSMI mana camacächinchu payta mana rispitajcuna imata rurayta munaptinpis. |
11. TAYTA DIOSMI ichanga rurayta yarpashanta ruran. |
12. TAYTA DIOSTA rispitaj nasyun runacunaga cushishami cawanga. Paycunataga Tayta Diosmi payllata sirbinanpaj acrasha. |
13. TAYTA DIOSGA syëlupita-pachami ricaycämun. Llapan runacunatami ricapaycan. |
14. Syëlupita-pachami ricaycämun cay pachacho cawajcunataga. |
15. Tayta Diosmi camasha runapa shonguntapis. Imata rurashallantapis ricapaycanmi. |
16. Manami pï raypis salbacunchu quiquinpa aypalla suldäruncunallawanga. Mana manchacoj jinyu runacunapis manami salbacunchu quiquinpa callpallanwanga. |
17. Cawallucunaga manami pitapis salbanmanchu. May-jina callpasapa carpis manami pitapis salbanmanchu. |
Proverbios 11:25-26 |
25. Millgaycoj macyaycoj cajcunaga cushishami goyanga. Pitapis goycorga quiquinpis allitami chasquin. |
26. Micuynincunata churacuycoj micha runacunataga marca-masincuna maldisyuntami gon. Mana churacuypa pitapis ranticoj runami ichanga bindisyunta chasquenga. |
Marcos 12:28-44 |
28. Jesús alli cutichishanta wiyaycur lay yachachej runapis tapucuran «Llapan mandamintucunapita ¿maygantaj mas alli caj mandamintu?» |
29. Chaura Jesús niran: «Caymi mas alli cäga: ‹Wiyacuy Israelcuna. Tayta Diosninchëga jucnayllami. |
30. Tayta Diosninchïta cuyanqui llapan shonguyquiwan, llapan bïdayquiwan, llapan yarpayniquiwan, llapan callpayquiwan.› |
31. Jucpis caycanrämi: ‹Runa-masiquita cuyanqui quiquiqui alli cawayta munashayquino.› Chay ishcay mandamintucunapita mas alliga manami canchu.» |
32. Chaura lay yachachëga niran: «Allimi, Maestru. Rasun cajtami nishcanqui. Rasunpa jucnayllami Diosga. Paypita mas jucga manami canchu. |
33. Llapan shongunchïwan, yarpayninchïwan, callpanchïwan Tayta Diosta cuyashun. Runa-masinchïtapis cuyashun quiquinchi alli cawayta munashanchïno. Chaycunaga uywacunata rupachishanchïpitapis, cuyachicuyninchïta Diospaj goycushanchïpitapis mas allimi caycan.» |
34. Lay yachachej allita nishanta wiyar Jesús niran: «Gamga Tayta Diospa maquincho cawanayquipaj yaycunayquipänami caycanqui.» Chayno nishanpitaga pipis manana tapuyta munarannachu. |
35. Jesús Templucho yachaycächishancho niran: «Lay yachachejcunaga nin: ‹Tayta Dios cachamushan Cristoga Davidpita mirar aywaj› nir. ¿Chayga ima ninantaj? |
36. Espíritu Santu rimachiptin quiquin Davidpis niran: «Tayta Diosmi mandamajnëta niran: ‹Cay derëchu caj lädöman jamacuy llapan contrayquicunata munayniquiman churamunäcama› nir. |
37. «Chayno niycaptenga ¿imanöpataj Cristoga Davidnölla ray canman quiquin Davidpis ‹mandamajnë› niycaptenga?» Jesús chayno yachachishanta runacunaga cushisha wiyaj. |
38. Jesusga sïguir yachachishpan niycaran: «Cuydä lay yachachejcunano rurar. Paycunaga Tayta Dios munashanno cawashanta runacuna yarpänallanpämi purin chaqui puntanyaj sotänan jatisha. Yachachicoj cashanpita läsacunacho y cällicunachöpis alabasha cayllatami mas munan. |
39. Sinagogacunachöpis ñaupa-puntacho mas allinninman jamayllatami ashin. Micuyta garananpaj pushashanchöpis ñaupa-puntaman jamaytami munan. |
40. Biyüdacunapa wasinpita ima cajllantapis ushapan. Nircorga rurashancunata pampachananpaj Tayta Diosta may öra mañacoj-tucun. Chayno rurashanpitami fiyupa castigasha canga.» |
41. Chaypitanaga Jesús jamaraycaran Templucho, Diospaj ofrendata wiñacunan ñaupancho. Chaychömi ricapaycaran runacuna guellayninta wiñaycajta, achcaj rïcucunapis aypalla guellayta wiñaycajta. |
42. Chaypita juc pobri biyüda chayaycur ishcaylla acapa guellayninta wiñaran. |
43. Chaura Jesusga disïpuluncunata gayarcur niran: «Sumaj wiyamay: Waquin runa ofrendanta churajcunapita mas achcatami biyüdaga churasha. |
44. Waquenga churasha puchöpacushallantami. Pobri biyüdami ichanga chaylla guellaynin cawananpaj caycaptinpis ushajpaj churaycusha.» |