Génesis 41:1-57 |
1. Chaypita ishcay watata faraón suyñuran. Suyñuynincho pay ichiraycaran Nilo mayu cantuncho. |
2. Ichiraycashancho ricaran Nilo mayupita ganchis wera wäcacuna llojshimojta. Llojshircur wäcacunaga mayu cantuncho guewata micurcaycaran. |
3. Chay wera wäcacunapa guepantanami llojshimuran pasaypa uyu melanaypaj ganchis wäcacuna. Nircur chaycunapis ichicaycäriran wera wäcacunapa ñaupanman. |
4. Chaypitaga uyu tullullan wäcacuna micucarcäriran chay wera wäcacunata. Chayta suyñuycashanpita faraonga riccharaycamuran. |
5. Nircur yapay puñucäcuran. Chaychöpis yapay suyñuran. Ricaran juc yörallapita ganchis pallga rïgucuna wiñaycajta. Chaura ispïjacuna caran cuyayllapaj jatusaj. |
6. Chay alli ispïjayoj rïgucuna wiñamushan sapinpita chillguimusha yapay ganchis pallga mana alli rïgucuna. Chay rïgucunaga caran chunyajpita shamoj wayrawan chaquisha. |
7. Chay shanaywan yur'gaypa chaquisha rupatasha ispïjacunaga micucurcuran achca wayuyniyoj cuyayllapaj ispïjacunata. Chayta suyñuycashanpita faraonga riccharaycamuran. Tantiyacuriran suyñuynincho ricashanta. |
8. Chay suyñushan tutaga fiyupa yarpachacuran. Chayno yarpachacurmi gayachimuran Egipto nasyuncho cajtaga llapan musyacojcunata, yachajcunata pay cajman shamunanpaj. Llapan chayamuptin suyñushanta faraón willaparan. Manami maygan musyacojcunapis musyaranchu chay suyñun imapaj cashantapis. |
9. Chayrämi faraonman bïnuta apapäga niran: «Cananrämi yarpärë carsilcho wichgarashäta. |
10. Tayta faraón, gam fiyupa rabyashpayquimi nogatawan tanta rurajta apachimarayqui capitanpa wasincho caycaj carsilman. |
11. Chay carsilchömi juc chacay tanta ruraj suyñuran. Chayno nogapis suyñurä. Cada-ünöpa suyñöcuna caran imanöpis quiquëcuna canäpaj. |
12. Chay carsilchömi juc hebreo mösuwan iwal carä. Payga caran capitanpa uywaynin. Chay mösutami nogacunaga willaparä imata imano suyñushatapis. Chaura paynami willamaran ima päsamänanpaj suyñöcuna cashantapis. |
13. Chaypitaga llapanpis caran pay willamashannölla. Noga cutirä arushäman. Tanta rurajtana warcuchirayqui.» |
14. Chayno willaycuptin faraonga carsilpita Josëta jinan öra jorgachimuran. Carsilpita jorgaramuptin Josëga shapranta afitacuran. Röpanta rucacurir faraón cajman aywaran. |
15. Chaura Josëta faraón cayno niran: «Noga suyñushäta pipis manami imapaj cashantapis tantiyayta camäpacushachu. Gampämi mayashcä suyñushancunata willapäshuptiquega imapaj cashantapis musyar willashayquita.» |
16. Chayno niptin José niran: «Manami nogachu musyä suyñucuna imapaj cashantapis. Chaypa ruquenga Diosmi tantiyachiman. Pay yarpayta gomaptinrämi nogaga gamta willashayqui imapaj suyñuyqui cashantapis.» |
17. Chayno niptin faraonga Josëta cayno willaparan: «Suyñuynëcho ichiraycashcä Nilo mayu cantuncho. |
18. Chaycho caycaptëmi mayupita llojshimusha ganchis wera wäcacuna. Llojshircamorga micurcaycasha ututucuna chaupincho. |
19. Chaypita guepanta yapay llojshimusha ganchis wäcacuna pasaypa uyu melanaypaj. Cay Egipto nasyunchöga chayno melanaypaj wäcacunata manami imaypis ricashcächu. |
20. Chay uyu melanaypaj wäcacunaga micucurcusha wera wäcacunata. |
21. Micucurcurpis chay wäcacunaga manami allchacashachu. Melanaypaj uyu cashannölla carcaycasha. Chayta suyñuycashäpita riccharaycamushcä. |
22. «Puñucäcur yapay suyñushcä. Chaycho ricashcä juc rïgu yörallapita ganchis pallga rïgucuna alli wayuyniyoj caycajta. |
23. Chaypa guepantana yapay wiñamusha ganchis pallga ispïja pasaypa chaquisha gashchulla, chunyajpita shamoj wayrawan rupatasha. |
24. Chay chaquisha ispïjacuna, micucurcusha ñaupata alli wiñamoj rïgu ispïjacunata. Chayno suyñushäcunatami nogaga willapashcä llapan musyacojcunata. Ichanga manami mayganpis tantiyashachu chay suyñushä imapaj cashantapis.» |
25. Chayno willapaycuptin Josëga faraonta cayno niran: «Ishcan suyñushayquipis juc suyñunöllami caycan. Gamtaga Diosmi ricachisha-cashunqui pay imano rurananpaj caycashantapis. |
26. Chay ganchis alli wäcacunaga ganchis watami. Chayno chay ganchis alli wayuyniyoj wiñamoj alli ispïja rïgucunapis ganchis watallami. |
27. Waquin wäcacunapa guepanta llojshimoj uyu melanaypaj wäcacunapis yapay ganchis watapänami. Chayno waquinpa guepanpa wiñamoj yur'gasha rupatasha gashchu ispïjapis yapay ganchis watapämi. Chaycunaga ishcanpis caycan ganchis wata muchuy canallanpämi. |
28. «Cay willashäcunaga llapanpis nishänömi cangapaj. Diosmi gamta musyachisha-cashunqui imano rurananpaj caycashantapis. |
29. Ganchis watami intëru Egipto nasyuncho ima-ayca micuypis fiyupa wayongapaj. |
30. Chaypita yapay ganchis wata cajchömi ichanga fiyupa muchuy cangapaj. Cay Egipto nasyuncho micuy fiyupa wayushanta manami pipis yarpangapächu. Chay muchuywanga manami imapis cangapächu. |
31. Fiyupa muchuy captinmi amatar micuy wayushanpis mana imallanpis quëdangapächu. |
32. Gamga ishcay cutipis suyñushcanqui rasunpa chayno cananpaj cajtami. Diosmi chayno rurananpaj caycan. Manapis aycällatanami ruranga. |
33. «Manaraj chayno captin gam ashinquiman juc runata musyaj-yachajta. Chay runatana numranquiman cay Egipto nasyuncho imatapis rurachinanpaj. |
34. Chaynöpis intëru Egiptuman churanquiman achca gobernadorcunata. Paycunana nasyuncho micuy wayojta shuntachenga. Ganchis wata micuy amatar wayushan wichan cada pichga arröba rïgupita juc arröbata-cama shuntachimunqui. |
35. Chay shuntashantaga llapanpis churanga gampa munayniquicho cananpaj. Siudäcunaman churanga muchuy captin chayta micur runacuna cawananpaj. |
36. Chayno churaycuptin rïguga churaräconga ganchis wata muchuy captin cay nasyuncho yargaywan runacuna mana wañunanpämi.» |
37. José chayno nishan alli caran faraonpaj, waquin autoridänincunapäpis. |
38. Chaymi faraonga autoridänincunata niran: «¿Juc runata tarishwanchuraj paytano Dios yanapaptin alli yarpayniyojta?» nir. |
39. Nircur Josëta faraón niran: «Gamtaga Diosmi llapan chaycunata musyachisha-cashunqui. Chaymi cay nasyunchöga gampita mas musyaj-yachaj runa mana canchu. |
40. Cananpitaga cay nasyuncho marcacunacho tiyaj llapan runacunapis gam nishayquitami imatapis ruranga. Cay palasyöcho cajtapis gampa munayniquimanmi churä. Nogallami gampita masga cashaj cay nasyunpa mandajnin caynëpa. |
41. Gamtami canan öra churä intëru Egipto nasyunta mandanayquipaj.» |
42. Chayno nirmi faraonga dëduncho jatiraycashan mandaj car sëllucuna surtïjanta jorgurir Josëta jatiparcuran. Nircorga uywaynincunata niran fïnu lïnu tëlapita rurasha röpata Josëta jatipänanpaj, gori wallgatapis wallgapänanpaj. |
43. Nircur wichächiran faraonpa guepanta aywaj carrëtanman. José maypa aywaptinpis runacuna cayno gaparpaj: «¡Paypa ñaupanman gongurpacuy!» nir. Chaynömi Josëtaga churaran llapan Egipto runacunapa mandajnin cananpaj. |
44. Chaypitanaga Josëta faraón niran: «Cay Egiptucho noga faraón captëpis manami pipis manaraj gam nishayquiyäga imatapis rurangachu.» |
45. Faraonga Josëta jinan Egipto jutitana churaparan Zafnat-panea nir. Nircur majacharan Asenat jutiyoj warmiwan. Chay warmiga caran On siudächo tiyaj cüra Potiferapa wamran. Chaynömi Josëga Egiptupa mandajnin ricacuran. |
46. Carsilpita jorgurcur faraonpa ñaupanman pushashan öra Josëga caycaran quimsa chunca (30) watayoj. Faraón cajpita aywacur Josëga intëru Egiptupa puriyta gallaycuran. |
47. Chay wata shamojpita ganchis watacama intëru Egipto nasyuncho micuy amatar wayuran. |
48. Chaura Josëga micuy alli wayushan wichan ganchis watantin micuyta shuntachiran. Chacrapita shuntashanta churachiran jinan siudäcunaman. Chauraga llapan siudäcunacho aypalla micuy churaraycaran. |
49. Lamar cantuncho agu goturäcojtanöraj Josëga rïguta shuntachiran. Aypalla captinmi manana tupurannapischu. |
50. Manaraj muchuy gallariptin Josëpawan warmin Asenatpa wamrancuna caran ishcayna. |
51. «Diosmi yanapämasha llapan castäcunata imano ñacashätapis mana yarparaycänäpaj» nirmi Josëga rimir caj wamranpa jutinta churaparan Manasés nir. |
52. Jucaj wamran yuriptinnami «Amatar ñacashä nasyunchömi Dios munasha wamrayoj canäta» nishpan jutinta churaparan Efraín nir. |
53. Ganchis wata fiyupa micuy wayurcur Egiptuchöga mana wayurannachu. |
54. José nishanno muchuy caj ganchis watana gallaycuran. Chaura intëru nasyuncunachöna fiyupa muchuy caycaran. Egiptullachöna micuyga caycaran. |
55. Egipto nasyuncho tiyajcuna micunanpaj manana captin llapan runacuna aywaran faraón cajman micuy mañacoj. Chaura faraonga llapan Egipto runacunata niran: «Josëman ayway. Nircur pay nishushayquino ruray.» |
56. Intëru Egipto nasyuncho muchuy captin waranllanta waranllantana fiyupa yargay caran. Chaymi Josëga quichachiran micuyta churachishan wasicunata. Nircur Egipto runacunata rïguta ranticuran. |
57. Juc-lä nasyuncunachöpis manami micuy caranchu. Chaymi intëru nasyuncunapita Egipto nasyunman shamuran Josëta «Rïguta ranticamay» ninanpaj. |
Génesis 42:1-38 |
1. Egipto nasyuncho rïgu rantipaj caycashanta mayar Jacobga wamrancunata niran: «Gamcuna ¿imatataj rurarcaycanqui jucniqui-jucniqui ricapänacur? |
2. Nogaga mayashcä Egiptucho rïgu rantipaj caycashantami. Gamcunapis ayway. Rantimunqui chayta micur cawananchïpaj. Mana aywaptiquega ¿imata micurtaj cawashun?» |
3. Chayno niptin Josëpa chunca wauguincuna Egiptuman aywaran rïgu rantej. |
4. Papänin Jacob mana munaranchu Josëpa shullcan Benjamín wauguincunawan aywanantaga. Yarparan imapis päsananta. |
5. Israelpa wamrancunaga aywaran rïgu rantej aywaj runacunawan iwal. Chaynöga aywaran intëru Canaán nasyunchöpis fiyupana muchuy captinmi. |
6. Egipto nasyun Josëpa munaynincho captinmi intërupita payman chayaj rïgu rantej. Chaymi Josëpa ñaupanman chayaycur wauguincunapis rispitashpan umpuran urcunpis pampaman töpanancama. |
7. Josëga wauguincunata ricärishpan juclla rejsircuran. Ichanga mana rejsej-tucuranchu. Chaymi fiyu shiminpa tapuran: «Gamcunaga ¿maypitataj shamushcanqui?» nishpan. Chaura paycunaga niran: «Nogacunaga Canaán partipitami shamushcä rïgu rantej tayta.» |
8. Paycunaga Josëta mana rejsiranchu, José rejsiycaptinpis. |
9. Chay örami Josëga yarpäriran paycunapaj imano suyñushantapis. Chaymi niran: «Gamcunaga ricapacojmi canqui. Cay nasyunman yaycamunayquipaj maypa alli cashantapis ricapacojmi shamushcanqui.» |
10. Chayno niptin paycunaga ruwacur niran: «Manami tayta. Nogacunaga rïgu rantejllami shamushcä. |
11. Llapanëpis juc taytapa wamrallanmi cä. Alli runacunami cä. Nogacunaga manami juc nasyuncunata ricapacur purëchu.» |
12. Chayno niptin yapay José niran: «Manami chaynöchu. Gamcunaga shamushcanqui maypa cay nasyunman yaycamunayquipäpis alli cashanta ricapacojmi.» |
13. Chayno niptin wauguincunaga niran: «Nogacunaga cä chunca ishcay (12) wauguimi juc taytapa wamrallan. Llapanëpis tiyä Canaán partichömi. Shullca caj wauguëga papänëwanmi quëdamusha. Mas jucmi ichanga illgasha.» |
14. Chaypis Josëga yapay niran: «Näga nishänöpis gamcunaga rasunpami ricapacoj shamushcanqui. |
15. Gamcuna imano cashayquitapis cananmi musyashun. Shullca wauguiqui cayman manaraj chayamushancamaga gamcuna manami mayganiquipis caypita llojshinquichu. Chaytaga faraonpa jutincho jurarmi në. |
16. Mayganiquipis jucnaylla cutiy ñuñush wauguiquita pushamoj. Waquinniquega caychömi prësu quëdanqui. Cananmi musyashaj gamcuna nishayqui rasunpa cashanta. Nishayqui mana rasunpa captin gamcunaga nishäno rasunpami ricapacoj canqui. Chaytaga faraonpa jutinchömi jurä.» |
17. Josëga llapanta quimsa junaj prësu wichgarächiran. |
18. Chaypitana paycunataga José niran: «Nogaga Diostami rispitä. Gamcunaga mana wañunayquipaj cayno ruray: |
19. Rasunpa alli runacuna cashpayquega cay carsilcho juc wauguiquita jaguiy. Waquinniquega cutinqui famillyayquicuna micunanpaj micuyta apacarcärir. |
20. Nircur shullcayquita pushamunqui nishayquino rasunpa cashanta riguinäpaj. Chayno rurar manami wañunquipächu.» José chayno niptin paycunaga auniran. |
21. Ichanga quiquin-pura cayno ninacurcaycaran: «Cananga wauguinchïta mana allita rurashanchïpitami castïgu chayaycämanchi. Noganchëga fiyupa llaquicuycajta ricaycarpis wauguinchïta manami cuyaparanchïchu. Ruwamashapis manami cäsuranchïchu.» |
22. Chayno ninacuptin Rubenga paycunata niran: «Nogaga micharämi wamrata mana yatapänayquipaj. Chaypis gamcunaga manami wiyamarayquichu. Cananga chaypitami castïgu chayaycämanchi.» |
23. Josëga paycunawan parlaycaran juc tantiyachejllawanmi. Chaymi mana musyaranchu paycuna parlaycashanta José tantiyaycashanta. |
24. Josëga paycunapita juc-läman aywarcur wagaran. Wagashanpita cutiycur paycunapita juc-läman jorguran Simeonta. Nircur waquin wauguincuna ricapaycaptin wascanwan liyachiran. |
25. Chaypitaga niran llapanta custalnincunaman rïguta wiñapänanpaj, pägashan guellaynincunatapis cada ünunpa custalnincunaman cutirgärachinanpaj. Nircur niran mircapanpäpis micuyta gonanpaj. Chaura uywaynincunaga José nishanno ruraran. |
26. Chaura paycunaga bürruncunaman rïguta cargacarcärir cuticuran. |
27. Cuticurcaycashancho tardiyar juc pachaman cargancunata pascaran. Chaycho jucga custalninpa shiminta pascaran bürrunta garananpaj. Quicharcushanchöga guellayninta tariran. |
28. Chayno tarircur wauguincunata niran: «Pägashä guellaynëta custalnëman wiñarcamusha. Masqui ricay-llapa. Cay custalnëcho caycan.» Chaura paycunaga imata yarpachacuytapis mana camäpacuranchu. Chaymi jucnin-jucnin ninacuran: «¿Ima-aycamantaj Tayta Diosga jitarpamanchi?» nir. |
29. Canaanman chayaycärir papänin Jacobtaga llapallanta willaparan Egiptucho imano cashantapis. Chaymi niran: |
30. «Chay nasyunpa mandajnenga rabyashami parlapämashacuna. Nogacunataga nimasha ‹nasyunnëman ricapacoj shamushcanqui› nirmi. |
31. Chaura nogacunaga willashcäcuna alli runacuna cashäta, imaypis mana ricapacoj cashäta. |
32. Chaynöpis willashcä juc taytapa wamrancunalla chunca ishcay waugui cashäta, jucga illgashantana, mas shullca caj wauguëna cay Canaancho gamwan carcaycashantapis. |
33. «Chaura chay mandäga nimasha: ‹Nogaga caynöpami musyashaj gamcuna alli runa cashayquita: Juc wauguiquita caycho jaguiy. Waquinniquicunanami cutinqui castayquicuna micunanpaj micuyta apacarcärir. |
34. Shullca caj wauguiquita cayman pushamunqui. Chayrämi musyashaj rasunpa alli runacuna cashayquita. Chauraga jucaj wauguiquipis prësu caycashanpita llojshenga. Gamcunapis cay nasyuncho alli puricunquipaj› nir.» |
35. Custalnincunata tallishanchöraj cada-ünunpa custalnincunacho paycunaga guellaynincunata tariran. Bolsacho wiñasha caycajta guellaynincunata tariycärir papänintin fiyupa manchacäcuran. |
36. Chaypita Jacobga wamrancunata niran: «Gamcunaga nogata cachaycämanqui wamraynajllatanami. Cananga noganchïwan mana cannachu Josëpis ni Simeonpis. Cananga Benjamintana guechumaj-aywanqui. Imapis nogapäga manami allinachu.» |
37. Niptin Rubenga niran: «Benjamintaga nogami pushashaj; nogami cutichimushaj. Wamrayquita mana cutichimuptëga ishcan wamräta wañuycachinqui.» |
38. Chaura Jacobga niran: «Gamcunawanga wamrä manami aywangachu. Wauguin Josëpis wañushana. Pay japallannami quëdasha. Aywaycashancho imapis päsaptenga gamcunami juchayoj canquipaj noga llaquicuyllawan wañunäpaj.» |
Salmos 10:12-18 |
12. ¡TAYTA DIOS apuray ari! ¡Ama wiyaräcuychu! ¡Pobricunataga ama gongaychu! |
13. ¿Imanirtaj fiyucunaga manacajman churashunqui Tayta Dios? Paycunaga yarpan «imaypis Diosga manami jusgamangachu» nir. |
14. Gamga quiquiquimi ricashcanqui fiyupa mana allita rurashanta. ¡Ricasha carmi, castiganquipaj imano rurashanpitapis! Gammanmi yäracamun pïninpis mana cajcunaga. Gamllami wacchacunata yanapanqui. |
15. ¡Fiyucunataga maquintapis paquirgäriy! ¡Llapan mana allita rurashancunapita jusgay! |
16. Cay pachachöga TAYTA DIOSLLAMI imaycamapis ray. ¡Payta mana rispitajcunataga gargongami! |
17. TAYTA DIOS, umildicuna mañacamushushayquitaga wiyashcanquimi. Chaymi shacyächir yanapanqui. |
18. Wacchacunata, ñacaycajcunataga washar yanapaycuy ari. Chaura fiyu runacunaga manacaj caycar mananami paycunata mancharachenganachu. |
Proverbios 4:7-9 |
7. Imatapis cachaycur rimëruga yachaytaraj umayquiman sumaj churay tantiyaj canayquipaj. |
8. Yachayta cuyaptiqui yachayga allimanmi churashunquipaj. Llapan shonguyquiwan fiyupa yachayta munaptiquega pipis allimi rispitashunquipaj. |
9. Nishäcunata wiyacorga sumaj adurnashanömi caycanquipaj. Achic-achicyaycaj corönashanömi canquipaj.» |
Mateo 14:1-21 |
1. Chay wichanmi Galileapa mandajnin caycaran Herodes. Payga mayaran Jesús ima imata ruraycashantapis. |
2. Chaura yanapajnincunata niran: «Chay runaga Bautisaj Juanmi wañushanpita cawarimusha canga. Chaymi cananga munayniyoj caycan milagrucunata rurananpaj.» |
3. Mas unaynami Juantaga Herodes prësu charichiran. Nircur cadinawan watarcullar carsilcho wichgarächiran. Chaynöga ruraran Herodías jutiyoj warmipitami. Herodiasga Herodespa wauguin Felipipa warminmi caran. |
4. Juanga mas unaynami mandaj Herodesta nisha caran «Layninchïchöga manami allichu wauguiquipa warminwan tiyanayquipaj» nir. |
5. Chayno niptin Herodesga wañuchiyta munaran. Wañuchiytami ichanga manchacuran Juan profëta cashanta achcaj runacuna yarpaptin. |
6. Chaypitanaga diyan chayamuran. Chaura fistancho Herodiaspa warmi wamran gachwasha casha llapan juntaynincunapa ñaupancho. Chay jipash gachwaptin Herodesga fiyupa cushicuran. |
7. Chaymi jipashtaga jurashpan niran: «Imatapis mañacamashayquitaga goshayquimi» nir. |
8. Niptenga maman yachachishannölla Herodesta nisha: «Bautisaj Juanpa umanta goycamay matiwan aparcachimur.» |
9. Chayta wiyaycur mandaj Herodes fiyupa llaquicuran. Gayachishancunapa ñaupancho imatapis gonanpaj jurashanpita mana pengaycho cayta munashachu. Chaymi uywaynincunata niran chay jipash nishanta goycunanpaj. |
10. Carsilman cacharan Juanpa umanta roguramunanpaj. |
11. Chaura uywaynincunaga Juanpa umanta matiwan chayachir chay jipashta goycuran. Chay jipashna mamanman aparan. |
12. Chaypita Juanpa disïpuluncunaga aywar cuerpunta pampaycäriran. Nircorga Jesusta willaparan imano päsashantapis. |
13. Juanta wañuchishanta mayaycur Jesusga japallan aywacuran can'wawan chunyajman. Jesús japallan aywacuptinpis runacunaga musyaran mayman aywashantapis. Chaymi runacunaga marcacunapita Jesusta tarinancama chaquillapa aywaran. |
14. Can'wapita urarcur Jesús ricaran achca runacuna shuntacasha carcaycajta. Chaymi cuyapashpan gueshyajcunata allchacächiran. |
15. Pacha tardiyaycaptinna disïpuluncunaga Jesusman aywaycur niran: «Chunyajchömi caycanchi. Pachapis tardiyaycannami. Runacunataga ‹aywacuyna› niy marcacunaman aywar chaycho micuyta rantinanpaj.» |
16. Niptin Jesusga niran: «Paycunaga manami aywacunmanchu. Gamcuna garay ari.» |
17. Chaura disïpuluncunaga niran: «Pichga tantallata ishcay pescädullantawanmi charaycä» nir. |
18. Niptin Jesús niran: «Chaura chayta apamuy.» |
19. Nircorga runacunatami niran tajta pampaman jamacunanpaj. Chaura pichga tantata ishcay pescädutawan aptarcurmi Tayta Diosta mañacur agradësicuran. Nircur tantata paquircur-paquircurmi disïpuluncunata aypuran jamaraycajcunata aypunanpaj. |
20. Chaura llapan runacuna sacsananyaj micuran. Micuyta usharcuptin disïpulucunaga puchojcunata shuntaran chunca ishcay canasta juntataraj. |
21. Chay micojcunaga rucu ollgucunallata yupaptin caran pichga waranganömi (5,000). Warmitawan wamrataga mana yuparanchu. |